ผักกะยา กลิ่นคล้ายแมงดา
บางคนอาจไม่ทราบว่า "ผักกะยา" หรือ "ช้าเสือด" ที่ขึ้นตามป่าทั่วไปในภาคอีสาน ชาวบ้านมักจะนำยอดอ่อน ดอกอ่อน มาจิ้มน้ำพริก หรือกินกับซุปหน่อไม้ ส้มตำ มีรสฝาดอมเปรี้ยวเล็กน้อยนั้น สามารถทำยาแก้ลมวิงเวียนและหน้ามืดได้
"ผักกะยา" เป็นไม้กึ่งพุ่มกึ่งเถา อยู่ในวงศ์ LEGUMINOSAE ลำต้นตั้งตรงและเลื้อยพันต้นไม้อื่นได้ราว 1 เมตร ตามลำต้นและกิ่งมีหนามแหลมมาก
ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก ออกเป็นคู่ตรงกันข้าม ก้านใบสีแดงยาว 30-40 ซม. แต่ละใบมีใบย่อย 10-20 คู่ รูปทรงรี กว้าง 3-4 มม. ยาว 4-8 มม.
ดอก ออกเป็นช่อสีเหลืองกว้าง 1-1.5 ซม. ยาว 1-2.2 ซม. รูปทรงเป็นแผ่นจะออกแบนๆ ปลายดอกแหลมเรียว ทั้งดอกและใบอ่อนมีกลิ่นแรงคล้ายกลิ่นแมงดา บางคนบอกว่าฉุน แต่บางคนชอบบอกว่าหอม
ผล ออกเป็นฝักภายในมี 2 เมล็ด
ไม้ชนิดนี้ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด
สรรพคุณทางสมุนไพร -
ชื่อพื้นบ้านอีสาน ผักคาดหญ้า ผักกะยา
ชื่อทั่วไป ช้าเสือด
ชื่อวิทยาศาสตร์ Caesalpinia mimosoides Lamk.
วงศ์ Fabaceae
ประเภท ไม้พุ่ม
ลักษณะวิสัย ช้าเสือดเป็นไม้พุ่มขนาดใหญ่มีลำต้นตั้งตรงหรือทอดเลื้อย มีขนและหนามทั่วทั้งต้น หูใบร่วงง่าย
ใบประกอบ แบบขนนก สองชั้น เรียงสลับ มีความยาว 25-40 ซม. ช่อย่อย 10-30 คู่ ใบย่อย 10-20 คู่ รูปขอบขนาน กว้างประมาณ 4 มม. ยาวประมาณ 10 มม.
ดอกเป็นดอกช่อ ออกที่ปลายกิ่ง กลีบดอกสีเหลือง ผลเป็นฝัก รูปร่างคล้ายกระเพาะ
ประโยชน์ ยอดอ่อน เคี้ยวกินสดแก้ลมวิงเวียน หน้ามืด จาก : น.ส.พ.คม-ชัด-ลึก วันที่ : 8 ก.ค. 48 |