พวงชมพู

ชื่อสามัญ : Coral Vine, Mexican Creeper, Corallita, Honolulu Creeper, Pink Vine

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Antigonon Leptopus Hook.

วงศ์ : POLYGONACEAE

ชื่ออื่น : ชมพูพวง (กรุงเทพฯ), หงอนนาก (ปัตตานี), พวงชมพู พวงนาก (ภาคกลาง)

ถิ่นกำเนิด : มีถิ่นกำเนิดในแถบอเมริกากลาง พบมากในประเทศเม็กซิโก และทางใต้ของรัฐเท็กซัส

ลักษณะทั่วไป :

ต้น พวงชมพูเป็นไม้เลื้อยล้มลุก มีเถาเนื้ออ่อนขนาดเล็ก แต่ตรงส่วนโคนจะแข็งแรงมาก มีมือเกาะสำหรับเกาะพันต้นไม้ หรือกิ่งไม้อื่นเพื่อการทรงตัว และสามารถเลื้อยพันสิ่งต่างๆ ไปได้ไกลประมาณ 6-12 เมตร ลำต้นหรือเถาเป็นสีน้ำตาลเข้ม

ใบ พวงชมพูเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับกันไปตามข้อต้น ใบช่วงโคนมักมีขนาดใหญ่กว่าใบช่วงปลายกิ่ง ลักษณะของใบคล้ายใบโพธิ์หรือรูปหัวใจ ปลายใบแหลม โคนใบมนเว้าเป็นรูปหัวใจ ขอบใบจักมนไม่แหลม แผ่นใบสีเขียวเป็นคลื่นไม่เรียบ เส้นแขนงใบและเส้นแขนงย่อยชัดเจน ใบมีขนาดกว้างประมาณ 3-4 เซนติเมตร ยาวประมาณ 6-8 เซนติเมตร ก้านใบยาวประมาณ 0.5-1.5 เซนติเมตร

ดอก พวงชมพูออกดอกเป็นช่อแบบช่อกระจะแยกแขนง ออกตามซอกใบ ง่ามกึ่ง และปลายยอด ส่วนปลายยอดสุดจะเป็นมือเกาะสำหรับเกาะเกี่ยวสิ่งอื่นๆ เพื่อเป็นการพยุงตัว ดอกมีทั้งสีขาว สีชมพูแก่ และสีชมพูอ่อน แต่ส่วนใหญ่ดอกจะเป็นสีชมพู ช่อดอกมีความยาวประมาณ 10-15 เซนติเมตร ดอกออกเป็นกระจุกตามแขนงช่อ ช่อแขนงยาวประมาณ 1-5 เซนติเมตร ก้านดอกยาวประมาณ 1 เซนติเมตร ลักษณะรูปร่างของดอกมีทรงคล้ายผอบรูปหัวใจ ดอกมีขนาดประมาณ 1 เซนติเมตร ดอกพวงชมพูมีกลีบเลี้ยงและกลีบคอกที่คล้ายกัน รวมมี 5 กลีบ ยาวประมาณ 1.2 เซนติเมตร ลักษณะเป็นรูปไข่และรูปขอบขนาน ดอกกลุ่มหนึ่งๆ ของต้นพวงชมพู อาจจะชูเป็นช่อตั้งหรือห้อยเป็นพวงระย้าลงก็ได้

ผลและเมล็ด ผลเป็นผลแห้งเมล็ดล่อน ลักษณะของผลเป็นรูปสามเหลี่ยม ยาวประมาณ 0.6-1 เซนติเมตร

ฤดูออกดอก : พวงชมพูเป็นไม้ที่ออกดอกคลอดปี แต่จะมีดอกดกมากในฤดูแล้ง คือระหว่างเดือนมีนาคม–เมษายน

การขยายพันธุ์ : ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด การตอนกิ่ง และการปักชำกิ่ง

การปลูก :

พวงชมพูมีวิธีการปลูกโดยการนำกิ่งที่ได้จากปักชำมาปลูกลงดิน เนื่องจากกิ่งที่ได้จากการปักชำจะทำให้ได้ต้นกล้าที่เร็วกว่าการเพาะเมล็ด การปลูกก็ให้ปลูกลงดินในบริเวณที่มีแสงแดดส่องถึง หรือที่สามารถได้รับแสงแดดอย่างเต็มที่ ควรปลูกพวงชมพูบริเวณริมกำแพงหรือริมรั้ว หรืออาจจะปลูกเป็นซุ้มประตู ซุ้มหลังคา กระเช้านั่งเล่นในสวนภายในบ้านก็จะดูสวยงามดี เพราะเมื่อพวงชมพูออกดอกบานสะพรั่ง จะมีดอกพวงชมพูห้อยเป็นระย้าสวยงามมาก

การดูแลรักษา :

แสง พวงชมพูเป็นไม้กลางแจ้งที่มีความต้องการแสงแดดมาก ดังนั้นควรปลูกพวงชมพูในบริเวณที่มีแสงแดดส่องถึง หรือที่ต้นพวงชมพูสามารถได้รับแสงแดดอย่างเต็มที่

ดิน พวงชมพูเป็นไม้ที่ปลูกง่าย เจริญเติบโตได้ดีในดินแทบทุกชนิดที่มีความชื้นอยู่พอสมควร

น้ำ พวงชมพูมีความต้องการน้ำปานกลาง การรดน้ำควรรดน้ำวันละ1–2 ครั้ง โดยการรดน้ำแต่ละครั้ง จะต้องรดให้ชุ่ม แต่ต้องไม่แฉะมากนัก เพราะหากรดน้ำจนดินแฉะมากอาจจะทำให้รากพืชเน่า และตายได้ในที่สุด

ปุ๋ย ควรให้ปุ๋ยหมัก และปุ๋ยในโตรเจน เพื่อเสริมให้พวงชมพูเจริญงอกงามได้ดีขึ้น และให้ดอกที่สวยงาม

โรคและแมลง ไม่มีโรคและแมลงรบกวนถึงขั้นเสียหาย