ว่านน้ำ

ว่านน้ำ


ชื่อวิทยาศาสตร์

Acorus calamus Linn.

วงศ์

ARACEAE

ชื่อสามัญ

Mytle Grass, Sweet Flag

ชื่ออื่นๆ

คงเจี้ยงจี้, ผมผา, ส้มชื่น, ฮางคาวน้ำ, ฮางคาวบ้าน (ภาคเหนือ) ตะไคร้น้ำ (เพชรบุรี) ทิสีปุตอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ว่านน้ำ, ว่านน้ำเล็ก, ฮางคาวผา (เชียงใหม่)

ลักษณะทั่วไป

ว่านน้ำเป็นพืชที่ขึ้นอยู่ตามริมหนองน้ำหรือบริเวณที่ชื้นแฉะ มีลำต้นเป็นเหง้าอยู่ใต้ดินลักษณะเป็นเส้นกลมหนาสีขาวออกม่วง เจริญงอกงามตามยาวขนานกับ ผิวดิน ใบแตกจากเหง้า ลักษณะแข็งตั้งตรง รูปร่างแบนเรียวยาวคล้ายใบดาบฝรั่ง ปลายใบแหลม ผิวใบเรียบ เห็นเส้นกลางใบชัดเจน แตกใบเรียงสลับซ้ายขวาเป็นแผง ใบค่อนข้างฉ่ำน้ำ ดอกมีสีเขียวมีขนาดเล็กออกเป็นช่อ มีจำนวนมากอัดกันแน่นเป็นแท่งรูปทรงกระบอก มีก้านช่อดอกลักษณะคล้ายใบ

การปลูก

ว่านน้ำปลูกได้ดีในที่ชื้นแฉะ มีน้ำท่วม ริมบ่อน้ำ ปลูกโดยการตัดต้นพันธุ์หรือเหง้าให้มีข้ออย่างน้อย 1 ข้อ ปักชำในกระบะทรายก่อน พอเริ่มงอกจึงย้ายไปปลูก หรือนำท่อนพันธุ์ไปปักประมาณ 1 สัปดาห์ จะเป็นใบอ่อนแตกออกมา ว่านน้ำเป็นพืชที่ชอบแสงแดดรำไร เจริญเติบโตได้ดีในฤดูฝน เมื่อเข้าปลายฤดูฝนเหง้าจะเริ่มมีใบแห้ง เริ่มจากเหง้าข้อที่ 1 ไปเรื่อยๆ ถ้าขาดน้ำในช่วงนี้เป็นเวลานาน เหง้าอาจจะแห้งตายได้แต่ถ้ามีน้ำอยู่ เหง้าก็ยังคงสดอยู่และแตกรากและใบใหม่ต่อไป

การขยายพันธุ์

โดยการแยกหน่อ

สรรพคุณทางยา

หัวว่านแต่มีกลิ่นหอม นำมาโขลก ต้มในน้ำเดือด กินน้อยๆ ทุกมื้อ วันละสามครั้ง เป็นยาแก้ปวดท้อง ธาตุเสีย บำรุงธาตุ แก้จุก ขับลมในลำไส้ ปรุงลงในยาขมต่างๆ ทำให้ระงับอาการปวดท้องได้ดี กินมากทำให้อาเจียนได้ หรือนำหัวว่านมาฝนผสมกับเหล้าขาว เจือน้ำลงไปเล็กน้อย ใช้ทาหน้าอกเด็กเพื่อดูดพิษแก้อักเสบของหลอดลมและปอด ใบว่านตำกับชุมเห็ดเทศใช้ทาแก้โรคผิวหนัง

ว่านน้ำ

ว่าน ไม้ประดับนามมงคล

วงศ์พลับพลึง AMARYLLIDACEAE

ว่านกวักแม่ทองใบ

ว่านสี่ทิศ

ว่านนางคุ้ม

ว่านนางล้อม

ว่านมหาโชค

ว่านมหาลาภ

ว่านรางนาก

ว่านไชยมงคล

ว่านแร้งคอดำ

ว่านกุมารทอง

วงศ์บอน ARACEAE

ว่านเสน่ห์จันทน์เขียว

ว่านเสน่ห์จันทน์แดง

ว่านเสน่ห์จันทน์ขาว

ว่านเสน่ห์จันทน์มหาโพธิ์

ว่านเต่าเกียด

ว่านเต่านำโชค

ว่านสิงหะโมรา

ว่านเขียวหมื่นปี

ว่านพญาช้างเผือก

ว่านนางกวักใบโพธิ์

ว่านกวักโพธิ์เงิน

ว่านกวักทองคำ

ว่านเจ้าน้อยมหาพรหม

ว่านเงินไหลมา

ว่านน้ำ

วงศ์ทานตะวัน COMPOSITAE

ว่านมหากาฬ

ว่านแจง

วงศ์เปล้า EUPHORBIACEAE

ว่านธรณีสาร

ว่านหนุมาน

ว่านลิ้นมังกร

วงศ์ธรรมรักษา HELICONIACEAE

ว่านแสงอาทิตย์

วงศ์ไอริส IRIDACEAE

ว่านหอมแดง

ว่านหางช้าง

ว่านแม่ยับ

วงศ์ลิลลี่ LILIACEAE

ว่านเพชรนารายณ์

ว่านเศรษฐีเรือนกลาง

ว่านเศรษฐีเรือนนอก

ว่านเศรษฐีเรือนใน

ว่านเศรษฐีไซ่ง่อน

ว่านเศรษฐีขอดทรัพย์

ว่านกวนอิม

ว่านหางจระเข้

ว่านดองดึง

วงศ์คล้า MARANTHACEAE

ว่านนกยูง

ว่านนกคุ้ม

ว่านเสน่ห์ขุนแผน

วงศ์กล้วยไม้ ORCHIDACEAE

ว่านเพชรหึง

ว่านอึ่ง

วงศ์ไม้เท้ายายม่อม TACCACEAE

ว่านค้างคาว

ว่านพังพอน

วงศ์องุ่น VITACEAE

ว่านเพชรสังฆาต

ว่านพระเจ้าห้าพระองค์เถา

วงศ์ขิง ZINGIBERACEAE

ว่านพญามือเหล็ก

ว่านมหานิยม

ว่านมหาเสน่ห์

ว่านมหาเมฆ

ว่านมหาหงส์

ว่านกระแจะจันทน์

ว่านนางคำ

ว่านชักมดลูก

ว่านร่อนทอง

ว่านกระชายแดง

ว่านกระชายดำ

ว่านไพลขาว

ว่านไพลดำ

ว่านเปราะหอม

ว่านขมิ้นอ้อย

ว่านสาวหลง

ว่านเพชรกลับ

ว่านกำบัง

ว่านคัณฑมาลา

ว่านเปราะป่า

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง